معرفی طایفۀ تاج الدین طیّب عربستان سعودی

شاخه ای از ایل طیبی یا طایفه تاج طیب ایران (؟)

تحقیق و تدوین: محمود طیّب

در اینجا برای نخستین بار طایفۀ تاج الدین طیّب عربستان سعودی که به تازگی به آن دست یافتم را به شرحی که در ادامه می آید حضور اهالی محترم ایل بزرگ و محترم طیّبی و طایفۀ تاج الدین طیب ایران تقدیم می کنم:

حوالی سال 1392 در حال انجام تحقیق اینترنتی در منابع موجود عربی پیرامون ایل طیبی و طوایف آن بودم که به سایتی در کشور عربستان به نام «آل طیّب المکیّه» برخوردم.

در ابتدا واژه طیّب را در نام سایت بر مبنای تصادفی بودن قلمداد کردم اما کار زیبایی که مدیر سایت انجام داده بود این بود که نام تقریباً تمام مردان عشیره(خاندان) طیّب را فهرست کرده بودند و در مواردی نیز ایمیل و شماره تماس افراد را نیز جلو آن نوشته بودند.

لیستی از نام مردان طایفه تاج طیب عربستان که فامیل نفر آخری تاج طیب است!!

فامیل همه افراد عشیره، همان طیب بود و حتی فامیل برخی از آنها دقیقاً «تاج طیّب» است!! بر کنجکاوی ام افزوده شد و با خود گفتم با توجه به همسایگی ایران و عربستان، و همچنین ارتباط نزدیک تر زمینی به واسطه خاک عراق با آن کشور این تشابه فامیلی امکان دارد نسبی باشد.

اما طراح سایت در سمت راست سایت، عکسی نمادین از شجره نامه درختی عشیره طیب گذاشته بودند و در ریشه آن نوشته بودند «تاج الدین طیّب»!!!

شجره نامه خاندان تاج طیب عربستان که نام تاج الدین طیب را به عنوان ریشه طایفه نوشته اند.

با دیدن نام تاج الدین شوکه شدم. از چند جهت!

یکی اینکه دقیقاً نام جد نسبی این طایفه، تاج الدین طیب است و خود را طیبی معرفی و تبلیغ می کنند.

دوم اینکه واژه «تاج» در در اصل زبان عربی به عنوان واژه ای عربی وجود ندارد و واژه ای کاملاً پارسی و به معنای تاج و افسر پادشاهی است که مانند شماری از واژگان پارسی در زبان عربی نیز کاربرد دارد.

گواه من وجود واژه تاج در فرهنگ های کهن پارسی و نیز بخش زیر از فرهنگ ارجمد لغتنامه استاد دهخدا زیر واژه تاج است که تأکید میکند اصل این واژه آریایی است:

«این کلمه را هر چند عربها به تیجان جمع بسته و نیز «تتویج»[مصدر باب تفعیل به معنای تاج گذاشتن یا تاج آوردن] از آن آورده اند؛ «اصلش آریایی» است و در زبان ما ترکیبات بسیار چون تاجدار، تاجور و نیم تاج ، تاجبخش و کلمه ٔ اتباعی تاج و تخت و نظایر آن را ساخته اند. ...

و می گوید در عربی از این واژه مشتقات ساخته اند: امام تائج ؛ امام تاجدار. تتویج ؛ افسر پوشیدن . تتوج ؛ افسر پوشیدن . (منتهی الارب )...

تاج فارسی است ، اگر در پارسی باستان بجای مانده بود بایستی تاگه بوده باشد. تاج دیرگاهی است که بزبان عربی در آمده و در اشعار پیشینیان عرب بکاررفته است . همچنین تجوری جمع تجاوره معرب تاجور است که به معنی پادشاه است»

سوم اینکه در نامهای کهن عربی تقریباً هیچ نام پارسی و یا نامی با پیشوند یا پسوند «تاج» دیده نمیشود و اگر هم باشد نام افراد گمنام یا نویسنده یا دبیر و منشی یا امیری است که یکی از اجدادش ایرانی است.

پس یقین کردم که ارتباط مستقیم اما گم شده ای میان «تاج الدین طیب عربستان» با «تاج الدین طیب ایران» وجود دارد.

در نتیجه اقدام به فرستادن چند ایمیل به زبان عربی به ایمیل های افرادی از عشیره تاج الدین طیب عربستان کردم. هیچیک از ایمیل ها را پاسخ نگرفتم شاید به دلیل خوب ترجمه نشدن ایمیل ها بود و یا شاید ایمیل ها را ندیدند و یا شاید اعتماد نکردند یا هر دلیل دیگری.

این چند سال گاه گاهی پیگیری میکردم و از اینترنت دنبال می کردم موضوع را. تا اینکه اخیراً به ارتباط های گسترده تری دست یافتم و با افرادی از عشیره طیب عربستان که خود را گاهی طیبی می گویند ارتباط گرفتم.

نمونه ای از ارتباط های من با فعالان تاج طیب عربستان

در آینده در مطالب دیگری از این ارتباط خواهم گفت و بخش هایی از تاریخچه طایفۀ «تاج الدین طیب عربستان» به همراه اسناد و عکس هایی که برایم فرستادند را با شما به اشتراک خواهم گذاشت.

* توجه: نقل این مطلب و هر مطلب دیگری از تارنمای تاج طیب ایران با ذکر نام تارنما و نویسنده مطلب آزاد است.